CÁCH PHÂN BIỆT PHÂN BÓN THẬT VÀ PHÂN BÓN GIẢ THẾ NÀO

Nông dân hoang mang với nạn phân rởm

Thời gian qua, mặc dù các lực lượng chức năng đã tăng cườngkiểm tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm về kinh doanh phân bón giả, phân bónkém chất lượng. Nhưng theo phảnánh của bạn đọc, tình trạng này vẫn diễn biến phức tạp, thậm chí có chiều hướnggia tăng tại nhiều địa phương.

Ông Nguyễn Thanh An, xã Thái Bảo, huyện Gia Bình (Bắc Ninh)cho biết, giađình ông mua phân NPK để bón cho cây lúa, nhưng bón xong thì thấy câylúa không phát triển.

Khi đem loại phânbón đã bón cho loại cây trồng khác, thì thấy phân bón đó không hòa tanđược và bị vón cục.

Tin tức trên báo VOV, lợi dụng sựthiếu thông tin của người dân, sự hám lợi của các đại lý, phân bón kém chất lượngđã len lỏi vào từng thôn làng ở Gia Lai, ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất và gâybức xúc cho bà con nông dân.

Như thường lệ, vào cuối mùa mưa, anh Nguyễn Văn Bẩy ở thônPhù Tiên, xã Ia Bă, huyện Ia Grai lại đến đại lý vật tư nông nghiệp lớn nhất xãmua phân bón cho hơn 2 héc-ta cà phê và hơn 200 trụ tiêu của mình.

Đại lý giới thiệu cho anh Bẩy loại phân Urê- Silic của Côngty Trách nhiệm hữu hạn Thiên Ngưu về dùng thử. Anh đã dùng một phần trong sốnày rắc quanh gốc cà phê, nhưng đến nay đã hơn 3 tháng, qua nhiều lần tưới nướcvà xới gốc, những hạt đen của phân vẫn trơ như sỏi đá. Thử hoà phân này trongnước thấy chỉ tan được một nửa. Nửa còn lại kết tủa thành từng mảng keo dính,như đất sét.

Anh Nguyễn Văn Bẩy nói: “Bình thường, nếu rắc thẳng phân vàocây, tôi sẽ khó phát hiện. Nhưng vì hôm đó trời nắng, tôi phải hòa phân vào nướcđể tưới tiêu. Sau khi ngâm 10 đến 15 phút, tôi thấy cô đọng dưới đáy phi loạichất dẻo này. Cứ 2,5 kg sẽ có 1kg chất dẻo”.

Còn tại huyện Krông Năng (Đác Lắc), nhiều gia đình không thểthu hoạch cà-phê vì cà-phê bị héo lá do bón phải phân bón kém chất lượng.Vậy là, sau thời gian trồng trọt, chăm bón, mất bao công sức vất vả, tốn tiền củađầu tư về cây giống, phân bón, sức lao động… cuối cùng người nông dân đành mấtmùa, trắng tay chỉ vì nạn phân bón giả, phân bón kém chất lượng.

Thông tin trên báo Dân dân, việc phân bón nhập lậu, kémchất lượng đang hoành hành trên thị trường không chỉ gây tác hại cho cây trồng,tốn bao mồ hôi, công sức của nông dân, mà còn làm rối loạn thị trường, thiệt hạinghiêm trọng đếnthương hiệu các nhà sản xuất, kinh doanh phânbón khác. Theo lãnh đạo Cục Quản lý Thị trường (QLTT),Bộ Công thương, năm 2013, qua kiểm tra 4.689 vụ, lực lượng QLTT đã phát hiện tới1.483 vụ vi phạm (tăng 31% so với năm 2012), xử phạt hành chính 14,5 tỷ đồng, tịchthu 813.881 kg, 11.830 gói và 1.165 chai phân bón các loại.

Chỉ trong sáu tháng đầu năm 2014 lực lượng QLTT đã phát hiệnxử lý 131 vụ vi phạm, xử phạt hành chính 1,32 tỷ đồng, thu giữ 110.442 kg,10.107 gói phân bón. Các vụ vi phạm chủ yếu là kinh doanh phân bón giả, kém chấtlượng, phân bón quá hạn sử dụng, không thuộc danh mục được phép kinh doanh hoặc nhậplậu, tập trung nhiều các tỉnh như An Giang, Long An, Vĩnh Long, Sóc Trăng,Bến Tre, Bình Định, Đồng Nai… chiếm tới 80% số vụ vi phạm phân bón giả trên cảnước.

Không chỉ kinh doanh, vận chuyển phân bón giả, thời gianqua, trên thị trường còn xuất hiện loại phân bón là hàng thật với chất lượng thấp,như: Phân bón công nghệ cao, phân bón NPK168… khiến người nôngdân hiểu nhầm. Theo phản ánh của các doanh nghiệp sản xuất phân bón lớn, nhữngloại phân bón này có hàm lượng dinh dưỡng thấp, chỉ bằng 1/10 loại phân bónkhác, trong khi giá bán vẫn xấp xỉ, hoặc thấp hơn từ 200 đến 2.000 đồng/kg vớigiá bán phân bón có thương hiệu. Chưa kể, trên thị trường còn xuất hiện nhiềuloại phân bón với tên gọi khác như phân bón trung lượng, vi lượng… khiến cáccơ quan quản lý cũng không thể xử lý.

Cách phân biệt phân bón thật-giả

Phân Ka-li clo-rua (KCl) chứa 60% K2O

Màu sắc đặc trưng: đỏ hồng, hồng nhạt, đỏ tím và màu trắng.Đây là loại phân chứa Ka-li phổ biến nhất, và cũng là loại phân bị lợi dụng làmgiả, làm nhái nhiều nhất, gây tổn thất nặng nề nhất cho người nông dân do chênhlệch giá giữa hàng thật-hàng giả rất lớn, lại dễ làm giả.

Nông dân dễ bị mua phải phân Ka-li giả do trên thị trường cócác loại phân NKS, KNS, NPK… được một số nhà sản xuất cố tình làm rất giốngphân Clo-rua Ka-li về mặt hình thức, nhất là màu đỏ đặc trưng của Kali, nhưngthực chất chỉ có từ 10-30 % là Ô-xit Ka-li, còn lại là phân SA, muối ăn, phẩmmàu, bột sét đỏ. Đây là loại phân phải nhập khẩu 100%, do đó khi mua hàng, ngườinông dân cần yêu cầu đại lý: Bán cho loại phân Ka-li thật, có hàm lượng K2O ≥60%, sau đó phải xem bao bì có đúng là hàng nhập khẩu hay không. Các loại phândo các cơ sở trong nước sản xuất, trên bao bì không ghi hàm lượng K2O chiếm 60%thì đều là hàng giả, hàng nhái.

Khi mua hàng nên mang theo một chiếc cốc thủy tinh nhỏ, trắngvà trong suốt cùng một ít nước sạch trong cốc. Thả một nhúm chừng 3-5 gam sảnphẩm vào trong cốc nước có dung tích 50-100 ml để làm thực nghiệm và quan sát kếtquả như sau:

Cách thử: Cho 3-5 gam phân khô ráo vào cốc nước trong.

Phân Kali clorua thật:

– Cốc nước chưa có màu hồng đỏ

– Một phần chìm xuống nước, một phần vẫn nổi trên mặt cốc nước

– Sau khi khoắng mạnh, dung dịch chuyển sang màu hồng nhạt,không vẩn đục, có váng đỏ bám quanh thành cốc. Phân tan hết.

Phân Kali clorua kém chất lượng:

– Cốc nước lập tức có màu hồng đỏ

– Toàn bộ phân chìm xuống và tan rất nhanh,

– Sau khi khoắng mạnh, dung dịch có màu hồng đỏ, vẩn đục,không có váng đỏ bám quanh thành cốc. Có thể để lại cặn không tan hết.

Phân Ka-li sunfat (K2SO4) chứa 50% K2O:

– Màu trắng, ở dạng hạt nhỏ hoặc bột, cũng là loại phân phảinhập khẩu, số lượng dùng không phổ biến, dễ bị làm giả khi trộn lẫn với bột đávôi hoặc bột vôi sống, bột đất sét trắng. Cách phân biệt như sau:

Cách thử: Cho 7-10 gam phân vào cốc nước trong.

Phân Sun – phát Ka – li (SOS) thật: Tan hết trong nước, dungdịch có màu trong suốt.

Phân giả: Có thể không tan hết, để lại cặn lắng (bột đá) hoặcdung dịch vẩn đục do huyền phù của vôi hoặc sét trắng.

Phân U-rê:

Có hai loại phân U-rê chính là loại hạt trong và hạt đục, cảhai loại đều có công thức hóa học và hàm lượng ni-tơ như nhau, tối thiểu là46%.

– Phân U-rê hạt trong: là loại phổ biến nhất, phân rất dễtan, có màu trắng trong, dạng hạt tròn. Đây là loại phân rất khó làm giả, tuynhiên đã xuất hiện loại kém chất lượng bằng cách trộn phân SA vào phân U-rêtheo một tỷ lệ nhất định do phân SA rẻ hơn phân U-rê.

Đặc điểm để nhận biết là phân U-rê thật chỉ có dạng hạttròn, còn nếu có lẫn phân SA thì các hạt phân SA có dạng tinh thể, nhiều góc cạnh.Hiện nay nước ta chỉ có 2 nhà máy sản xuất được U-rê hạt trong là Đạm Hà Bắc vàĐạm Phú Mỹ, còn lại là U-rê nhập khẩu. Do đó, phân U-rê của các cơ sở sản xuấtkhác ở trong nước đều là hàng giả. Vì vậy, bà con nông dân nên chọn mua 2 loạiU-rê Hà Bắc và Phú Mỹ, hoặc U-rê trên bao bì có ghi rõ ràng nguồn gốc nhập khẩu.

– Phân U-rê hạt đục: đây là loại phân rất tốt, phân có dạnghạt to, đường kính hạt 2- 4mm, cứng, màu trắng đục như sữa. Đây là loại phân phảinhập khẩu 100%, rất khó làm giả hoặc việc làm giả không đem lại lợi ích đáng kể.Bà con nông dân có thể an tâm khi mua và sử dụng loại phân này.

Đối với các loại phân hỗn hợp NPK nói chung rất khó phân biệtđược thật – giả và xác định được mức chất lượng bằng cảm quan thông thường màphải dựa trên kết quả phân tích của các trung tâm phân tích. Kinh nghiệm chungđể mua được đúng chủng loại và chất lượng các loại phân NPK là chọn mua sản phẩmcủa các công ty lớn, có uy tín trên thị trường, mua tại các đại lý bán hàng chínhthức của các công ty đó.

Nguồn: phugiathucphamvmc.com